Diabetes type 2 is de snelst groeiende chronische ziekte van dit moment …
De prognose over de ontwikkeling van diabetes is zorgwekkend. Jaarlijks wordt bij zo’n 70.000 mensen de diagnose diabetes gesteld. Als we zo doorgaan, dan hebben in 2025 zo’n 1,5 miljoen mensen in Nederland diabetes. Gelukkig is diabetes type 2 voor 90% te voorkomen door voldoende te bewegen in combinatie met een gezond voedingspatroon. Alle reden om aandacht te besteden aan het essentiële belang van dagelijks voldoende beweging!

‘Niet bewegen is net zo dodelijk als roken’

Deze ferme uitspraak deden epidemiologen in het Britsemedisch-wetenschappelijke tijdschrift Lancet in juli 2012 ¹. Zij geven aan dat bewegen het ‘wondermedicijn’ is tegen de meest voorkomende, en veelal dodelijke, ziekten. De onderzoekers concluderen: wereldwijd sterven er ongeveer evenveel mensen door een gebrek aan beweging (5,3 miljoen) als door roken (5,1 miljoen). De onderzoekers baseren die conclusie op door de Wereldgezondheidsorganisatie afgenomen enquêtes en diverse epidemiologische studies. Hierbij vergeleken zij per land het voorkomen van onder meer de ziekte diabetes en de ernstige complicaties hart- en vaatziekten, met de zelf gerapporteerde mate van fysieke inspanning. Als alle Nederlanders genoeg zouden bewegen, zou de gemiddelde levensverwachting in ons land met ongeveer vier maanden stijgen. De persoonlijke winst valt dan hoger uit, geven de onderzoekers aan.

Minder dan 1 op de 4 jongeren beweegt dagelijks voldoende.

Hoe voorkomt bewegen diabetes?

Bewegen is voor iedereen gezond: het geeft energie en we voelen ons fitter. Dagelijks bewegen speelt ook een grote rol bij het specifiek voorkomen van diabetes om de volgende redenen:

Het verhoogt de opname van glucose

Bewegen zorgt voor een verlaging van de glucosewaarden in ons bloed aangezien onze spieren in beweging ongeveer 20 keer meer glucose opnemen dan wanneer we stilzitten of -liggen.

Bewegen verbetert de insulinegevoeligheid 

Maar liefst 50% van de insuline ligt opgeslagen bij de lever. Deze insuline komt vrij, door fysieke inspanning. Een fysiek actief leven heeft dus een goede invloed op de stofwisseling.

Bewegen verlaagt overgewicht

Bewegen helpt mee om ervoor te zorgen dat u afvalt of uw persoonlijke ideale gewicht behoudt. Van alle diabetespatiënten heeft meer dan driekwart te maken met overgewicht. Al lange tijd is bekend dat vetweefsel een opslagplaats voor energie is. Nu wordt ook steeds duidelijker dat het vetweefsel hormonen aanmaakt, die de stofwisseling beïnvloeden. Hiermee wordt het risico op diabetes vergroot.

Adviezen voor voldoende beweging!

Dagelijks 30 uur minuten bewegen

• Volgens de Nederlandse Norm ‘Gezond Bewegen’ is het voor een goede gezondheid nodig om tenminste vijf dagen per week 30 minuten ‘matig intensieve lichaamsbeweging’ te hebben.
• U beweegt dus voldoende wanneer u dagelijks een half uur wandelt of bijvoorbeeld in de tuin werkt. Het kan zeker geen kwaad om af en toe de intensiteit op te voeren door bijvoorbeeld stevig door te wandelen, iets harder op de pedalen te trappen of tikkertje te spelen met uw (klein)kinderen.
• Voor kinderen, jongeren en mensen met overgewicht is het gewenste aantal minuten per dag tenminste 60.
• Lid worden van een sportclub, buitenspelen en naar school of werk met de fiets zijn voorbeelden van gezonde leefgewoonten voor jong en oud. 

Alle reden dus om lekker naar buiten te gaan en actief te genieten van de Nederlandse zomer!

Ouderen ook in beweging

Ouderen van boven de 50 jaar zijn vatbaarder voor chronische ziekten als diabetes. Behoort u tot deze doelgroep, bedenk dan dat iedere vorm van beweging diabetes op afstand houdt. Boodschappen doen met de fiets en klusjes in en om het huis tellen daar zeker ook bij mee. Kiest u ervoor om te sporten, dan zijn duursporten zoals wandelen, fietsen, zwemmen en schaatsen de meest geschikte. U kunt de intensiteit namelijk zelf doseren.

Bewuste kinderen

De ideale periode om kinderen bewust te maken van de relatie tussen hun gezondheid, eten en bewegen is die van de bovenbouw van de basisschool. De Stichting Preventie Diabetes speelt hier goed op in met de basisschoolmethode Zó krijg ik geen suikerziekte!

Onderzoek: kinderen en overgewicht ²

70% van alle kinderen die kampen met ernstig overgewicht, wordt eveneens te zware volwassenen. Recente Nederlandse onderzoeksresultaten tonen aan dat er een duidelijk verband ligt tussen leefpatronen (beweging) en overgewicht. Zo concludeerden de onderzoekers bijvoorbeeld dat kinderen die veel tv kijken, minder bewegen. De onderzoekers stellen dat als ouders al een tv plaatsen op de kamer van een 2-jarige, het bijna zeker is dat het kind te zwaar wordt. Buitenspelen, naar school met de fiets en sporten zijn wel goede gewoonten waarbij kinderen de nodige beweging krijgen. 

Overige voordelen

Voldoende bewegen heeft daarnaast een positief effect op de bloeddruk en de cholesterol waarmee de ernstige complicaties van diabetes, zoals hart- en vaatziekten, voorkomen kunnen worden. Overige voordelen zijn:

• Gunstig effect op de botdichtheid;
• Verbeterde fysieke coördinatie;
• U voelt zich geestelijk beter en heeft meer zelfvertrouwen.

Maar ook als u diabetes ontwikkeld heeft, kan voldoende beweging voor de bovengenoemde gunstige effecten zorgen. De gevolgen kunnen zelfs zo positief zijn, dat u een lagere dosering van uw medicatie nodig heeft of zelfs tijdelijk of geheel kunt stoppen met uw medicatie!

Een gezonde leefstijl

Diverse wetenschappelijke onderzoeken hebben inmiddels aangetoond dat diabetes type 2 voor 90% voorkomen kan worden door een combinatie van voldoende beweging en een gezond voedingspatroon. Zo’n gezonde leefstijl helpt namelijk mee de gevoeligheid voor insuline te verbeteren en de glucose te stabiliseren. Iedere positieve aanpassing in uw leefstijl is een stap verder weg van diabetes!

Wij brachten eerder een nieuwsbrief uit waarin de heer Jos van Beusekom zijn persoonlijke verhaal vertelde. Dankzij het aanpassen van zijn leefstijl behoorde zijn medicijnengebruik tot het verleden. Op verzoek sturen wij u deze nieuwsbrief graag toe.

Wat gebeurt er in het lichaam?

Bij diabetes verwerkt het lichaam de bloedsuiker niet meer goed. Normaal zorgt het hormoon insuline ervoor, dat de bloedsuikerspiegel binnen bepaalde grenzen blijft. Het lichaam van mensen met diabetes type 2 reageert niet meer juist op insuline. Als het hormoon zijn werk niet kan doen, blijft de glucose onverwerkt in ons bloed achter waardoor de bloedsuikerspiegel chronisch te hoog is: diabetes type 2 is een feit.

 

1 Effect of physical inactivity on major non-communicable diseases worldwide: an analysis of burden of disease and life expectancy, Dr I-Min Lee ScD [e.a.], The Lancet, Volume 380, Issue 9838, 2012: 219 – 229

2 Slaap, voeding en beweging in relatie tot overgewicht. Verschenen in: Voeding nu, maart 2011. Resultaten van het pilotonderzoek Gezonde kinderen in een gezonde kindomgeving; Project van de Universiteit Twente [e.a.].