Nederland telt inmiddels ruim 1 miljoen diabetespatiënten. Ieder jaar komen er 72.000 nieuwe diabetespatiënten bij. Meer dan de helft van deze patiënten krijgt ooit te maken met bijkomende, zeer ernstige complicaties. Alle reden om meer over diabetes en de ernstige gevolgen te weten te komen. En hoe deze voorkomen kunnen worden.

Wat is diabetes eigenlijk?

Bij diabetes verwerkt het lichaam glucose niet meer goed. Glucose, ook wel bloedsuiker genoemd, is de voornaamste energiebron van de lichaamscellen. Dankzij het hormoon insuline blijft de bloedsuikerspiegel binnen bepaalde grenzen. Het lichaam van mensen met diabetes type 2 reageert niet juist meer op insuline. Als insuline zijn werk niet kan doen, dan blijft de opgenomen glucose ongebruikt in het bloed achter. Dit teveel aan bloedsuiker in het bloed zorgt voor een hoge bloedsuikerspiegel. Dat is zeer ongezond voor het lichaam, mensen worden er ziek van. En het teveel aan bloedsuiker tast de organen en zenuwen aan.
 

Onschuldige aandoening?

Diabetes staat de laatste jaren veel in de belangstelling. En dat is niet verwonderlijk gezien het hoge aantal mensen dat door diabetes wordt getroffen en het sterftecijfer. Dat ‘te hoog suiker’ geen onschuldige aandoening is, beginnen steeds meer mensen zich te realiseren. Een belangrijke factor bij de behandeling van diabetes is het onder controle houden van het bloedsuikergehalte. Blijft dit stabiel, dan is diabetes zelf meestal niet dodelijk. Het gevaar schuilt in de complicaties die veelal optreden bij mensen met diabetes.

Gevolgen van diabetes
 

Aantasting van het lichaam

Complicaties ontstaan vooral door een jarenlange te hoge bloedsuiker. Dit tast na verloop van tijd de (kleine) bloedvaten en zenuwen in het lichaam aan. Iemand kan jaren ongemerkt rondlopen met diabetes type 2, terwijl diabetes dan al veel schade in het lichaam aanricht.

Meest voorkomende gevolgen van diabetes type 2:

• Aantasting van de kleine bloedvaten en haarvaten:
  • Oogaandoeningen
  • Nieraandoeningen
• Aandoeningen van de grote slagaderen:  
  • Kransslagadervernauwing (hartinfarct)
  • Vernauwing van de slagaders naar het hoofd en de hersenen (beroerte)
• Aantasting van het zenuwstelsel en de zenuwen (neuropathie):
  • Klachten van gevoelsstoornissen aan de benen
  • Aandoeningen van de zenuwen naar inwendige organen:
    • maagproblemen  
    • blaasstoornissen  
    • impotentie  

In Nederland overlijden jaarlijks ruim 12.000 mensen ten gevolge van diabetes.

De meest voorkomende complicaties uitgelicht

Oogafwijkingen (retinopathie)

Een van de meest veelvuldig voorkomende aandoeningen bij diabetes is de aantasting van het oognetvlies. Door de hoge bloedsuiker raken de kleine bloedvaten in het netvlies beschadigd. Door de littekens in het netvlies gaan mensen slechter zien. Meestal is het ook het eerste merkbare gevolg van diabetes. Bijna de helft van de mensen met diabetes type 2 heeft op het moment van de diagnose al oogafwijkingen. Zonder behandeling kan iemand in het ergste geval blind worden. De meeste oogafwijkingen zijn mild; ernstige oogproblemen kunnen worden behandeld met lasertechnieken waarmee verergering kan worden voorkomen.

Bij de meeste diabetespatiënten wordt het zicht (uiteindelijk) aanzienlijk slechter. Diabetes is zelfs de grootste veroorzaker van blindheid in de Westerse wereld.

Nieraandoeningen (nefropathie)

Hoge bloedsuikers zorgen ervoor dat er steeds meer bindweefsel in de nieren komt. Het gevolg is dat de nieren niet meer goed werken en de afvalstoffen die normaliter uitgeplast worden, in het lichaam achterblijven. Deze afvalstoffen kunnen patiënten erg ziek maken.

Hart- en vaatziekten

Mensen met diabetes hebben een verhoogd risico op het krijgen van hart- en vaatziekten, zoals een hartinfarct of herseninfarct (beroerte). Dit komt onder meer doordat de wanden van bloedvaten stijver en nauwer worden, en dus sneller beschadigd raken.

Zenuwen en de beruchte diabetesvoet

Van jarenlange diabetes kunnen de zenuwen in het lichaam worden aangetast. Deze stoornissen in de zenuwfunctie kunnen klachten veroorzaken zoals tintelingen, doffe of brandende pijn en spierkracht-verlies in armen en benen. Het uit zich ook vaak door minder gevoel in voeten, handen, tenen en vingers. Vooral bij voeten kan het vérstrekkende gevolgen hebben, want wondjes zijn vaak niet voelbaar en genezen bij diabetes ook minder goed. Deze kunnen gaan ontsteken zonder dat het opgemerkt wordt. Daardoor worden bij mensen uiteindelijk soms tenen, voeten of benen geamputeerd.

Maag- en darmklachten

Raken zenuwen in de maag of darm beschadigd, dan gaan ze langzamer het voedsel verteren. Een vol gevoel, zure oprispingen, verstopping, diarree en een branderig gevoel in de slokdarm zijn symptomen.

Voorkomen van complicaties!

Hoe voorkomt u diabetes en de bijkomende complicaties?

Jaarlijkse controles zijn belangrijk!

Maak een afspraak met uw huisarts wanneer uw • gezichtsvermogen afneemt, en vraag of er een risico is dat u diabetes heeft. Vroege diagnose is belangrijk om erger te voorkomen.

Let er altijd goed op dat uw bloedsuiker niet te • hoog is. Vraag aan uw huisarts hoe u zelf bepaalde complicaties tijdig kunt herkennen.

Heeft u reeds diabetes type 2, dan zijn regelmatige • controles van de diabetes vanwege de kans op complicaties noodzakelijk. Controle van de ogen is hierbij van groot belang als ook onderzoek op extra afwijkingen aan hart- en bloedvaten, nieren, zenuwen en voeten. Alleen als optredende complicaties in een vroeg stadium worden onderkend en behandeld, kan de schade beperkt blijven.

Veranderen van leefstijl: gezond eten en bewegen

Amerikaans onderzoek in 29 ziekenhuizen bevestigt • overtuigend dat de kans op complicaties vermindert door het bereiken van een gezonde waarde van de bloedsuikerspiegel. Om dit te bereiken kan bij mensen met diabetes 2 het prikken van insuline nodig zijn.

Verandering van de leefstijl is echter het belangrijkste • deel van de behandeling om diabetes en de ernstige gevolgen te voorkomen. Dat houdt in dat mensen met overgewicht ten eerste dienen af te vallen. Daarnaast helpen gezond eten – dus veel groente, fruit en vezels en weinig vet – en regelmatig bewegen mee om de gevoeligheid voor insuline te verbeteren en de glucose te stabiliseren. U vermindert hiermee de kans op het verkrijgen complicaties aanzienlijk.